Thăng Giáng Phù Trầm là xu hướng tác động của thuốc: Thăng là đi lên, Giáng là đi xuống, Phù là phát tán ra ngoài, Trầm là thẩm lợi (thấm vào) hoặc đi xuống.

Các vị thuốc Thăng, Phù (có xu hướng đi lên, hướng ra ngoài) thường có tác dụng: Thăng dương, Phát biểu (Giải biểu), Tán hàn.

Các vị thuốc Trầm, Giáng (có xu hướng đi xuống, hướng vào trong) thường có tác dụng: Tiềm dương (chèn ép, đè nén dương khí), Giáng nghịch, Thu liễm, Thẩm lợi, Tả hạ.

Tính chất Thăng, Giáng, Phù, Trầm có quan hệ mật thiết với Khí, Vị và tỷ trọng của thuốc.

Khí, vị cay, ngọt, tính ôn nhiệt thuộc dương thường là những vị thuốc thăng như: Ma hoàng, Quế chi, Sinh khương; Vị đắng, chua, mặn, tính hàn là các thuốc trầm, giáng như: Mang tiêu, Đại hoàng, Hoàng liên

Tỷ trọng: Thuốc loại hoa, lá, là những vị thuốc nhẹ thuộc loại phù thăng như: Lá sen, bạc hà, Kinh giới; vị thuốc khoáng vật, quả, hạt, thuộc trầm, giáng như mẫu lệ, Long cốt, Tử tô, Thục địa

Ứng dụng trên lâm sàng: Bệnh tật phát sinh ở các vị trí khác nhau của cơ thể (Thượng, Hạ, Biểu, Lý). Xu thế của bệnh có khi nghịch lên trên (nôn, nấc), có khi giáng xuống dưới (tiêu chảy, sa trực tràng)... nên cần sử dụng các loại thuốc có xu hướng tác động khác nhau..

- -Bệnh tại Biểu (bên ngoài) thường dùng các loại thuốc Phù, Thăng, không dùng các loại thuốc Trầm, Giáng. Bệnh tại Lý (bên trong) hoặc bệnh ở dưới thường dùng các loại thuốc Trầm, Giáng, không dùng các loại thuốc Thăng, Phù.

- Bệnh nghịch lên trên nên hạ không nên thăng, như chứng can dương xung nghịch lên trên gây nhức đầu, dùng Thạch tuyết minh, Mẫu lệ để trầm giáng. Bệnh thể đi xuống (hạ hãm) (chữa sa trực tràng) thì dùng những loại thuốc đi lên như: Hoàng kỳ, Thăng ma, Sài hồ để chữa, nếu dùng thuốc đắng lạnh để hạ thì bệnh càng nặng thêm.

- Tính chất thăng, giáng, phù, trầm của các vị thuốc còn có thể thay đổi tuỳ theo sự bào chế và sự phối ngũ: Về bào chế những vị thuốc sao với rượu thì đi lên trên, sao với gừng thì phát tán, sao với giấm thì thu liễm, sao với muối thì đi xuống. 

Ví dụ: Hương phụ vị cay, đắng, ôn là loại thuốc trầm giáng, về phối ngũ: vị thuốc thăng phù dùng với đa số với vị thuốc trầm giáng sẽ đi xuống, các vị thuốc trầm giáng ở ùng nhiều vị thuốc thăng phù có theo đó mà đi lên trên.