Bài viết này mình học tập và tham khảo từ cuốn sách óc sáng suốt của cụ Nguyên Duy Cần. Đây là tấm bản đồ xem bệnh giúp bạn thân mình học tập, quan sát có trật tự hơn. (Một số ngôn từ cụ dùng khá cổ mình có điều chỉnh lại cho phù hợp với ngữ cảnh hiện tại)



I. Lai lịch

Họ tên

Quê quán

Nghề nghiệp

Giới tính

Tuổi tác

Giàu nghèo

II: Tiền chứng (chứng bệnh đã đau từ trước)

Đâu lâu hay mau?

Đau nhiều hay ít?

III. Hiện chứng 

1. Lai lịch

Đau từ hồi nào?

Khởi lúc nào?

2. Lúc mới khởi phát ra như thế nào?

Phát lên đột ngột hay từ từ

3. Hiện ra những chứng gì?

4. Những trạng chứng biến đổi từ lúc sơ khởi tới bây giờ như thế nào?

IV: Bệnh tình lúc bây giờ

1. Bộ tiêu hóa

Ăn được không?

Lưỡi thế nào?

Xem cổ họng có gì không?

Ăn uống có tiêu hóa không?

Có buồn nôn không?

Đi cầu như thế nào? Có buồn không? Có bón không? 

2. Bộ hô hấp

Thở có khó không?

Có ho không?

Khạc có đàm không?

Án chẩn phía trước ngực, phía sau ngực

Thính chẩn

3. Bộ tuần hoàn

Có hồi hộp không?

Thính chẩn?

Mạch chạy như thế nào?

4. Bộ sinh dục

Nước tiểu như thế nào? Nhiều hay ít?

Có chất lòng trắng trứng gà không?

Có chất đường không?

Có hay đi tiểu lúc ban đêm không?

Đàn ông có bị di tinh, mộng tinh không?

Đàn bà kinh nguyệt như thế nào? Có thất thường không? Nhiều hay ít?

5. Bộ thần kinh

Ngủ có yên không?

Ngủ nhiều hay ít?