{tocify} $title = {Mục lục bài viết}

Tuệ Tĩnh là ông tổ của nền y dược Cổ truyền Việt Nam, ông đã để lại cho hậu thế những lời khuyên quý giá thông qua câu thơ nổi tiếng:

“Bế tinh, dưỡng khí, tồn thần

Thanh tâm, quả dục, thủ chân, luyện hình”.

Đây không chỉ là một phương pháp bảo vệ sức khỏe, mà còn là triết lý sống giúp chúng ta duy trì thể lực và tinh thần cân bằng. Vậy cụ thể ý nghĩa của nó là gì?



 1. Bế Tinh

Tinh là nền tảng của sự sống, từ những yếu tố di truyền từ cha mẹ (tinh trùng, noãn kết hợp thành phôi hình thành nên nguồn sống mới, duy trì nòi giống.)

Tinh còn đến chất dinh dưỡng mà cơ thể hấp thụ, chắt lọc từ đồ ăn thức uống hàng ngày. 

Bế có nghĩa là giữ lại, cố định lại, bồi đắp...

"Bế tinh" có nghĩa là bảo tồn và duy trì những yếu tố quý giá này, tránh sự lãng phí để cơ thể luôn khỏe mạnh.

Trong lịch sử chúng ta có thể thấy, những ông vua hoang dâm, vô độ thường hay chết sớm một phần bởi tinh đã bị tiêu tán quá nhiều. Điều đổ vừa phải để bảo dưỡng thân thể khỏe mạnh.

2. Dưỡng Khí

Khí là năng lượng sống được tạo thành từ sự kết hợp giữa oxy và chất dinh dưỡng. Trong y học cổ truyền, khí không chỉ là dưỡng chất mà còn là dòng chảy của năng lượng, giúp điều hòa cơ thể. Dưỡng khí là việc nuôi dưỡng và bảo vệ dòng năng lượng này để các cơ quan nội tạng hoạt động tốt, giúp da dẻ hồng hào và cơ thể cường tráng.

KHÍ là phần dương khí nó được chế hóa kết hợp giữa khí trời với chất dinh dưỡng (cốc khí) mà tạo nên phần khí của cơ thể...

Hiểu theo y học hiện đại, ta cũng thấy rõ tinh chất dinh dưỡng từ ăn uống được hòa vào máu, đưa lên phổi được nhận oxy qua phổi trở thành máu đỏ đi nuôi cơ thể. Trong Đông y, khí còn được hiểu rộng hơn thế nữa bởi khí thuộc dương, khí thuộc lưu hành vận chuyển, khi khí hành thì kéo theo huyết hành, đó gọi là lưu thông khí huyết.

Như vậy, dưỡng khí tức là khí phải được nuôi dưỡng, được bảo vệ, được tăng cường, được lưu thông thì cơ thể mới đầy đủ khí, lục phủ ngũ tạng mới được nuôi dưỡng khỏe mạnh, da lốt hồng hào, tươi nhuận, cơ thể khỏe mạnh, cường tráng.

3. Tồn Thần

Thần thái là sự biểu hiện của sự kết hợp hài hòa giữa tinh, khí và huyết. Nó là dấu hiệu của sự sống. Tồn thần có nghĩa là duy trì, phát huy thần thái, giữ cho nó luôn mạnh mẽ và không bị suy giảm. Khi thần thái tốt, cơ thể sẽ luôn tràn đầy sức sống.

THẦN là thần thái của con người, thần là sự biểu hiện tổng hợp đầy đủ của tinh, khí và huyết, theo Đông y còn thần là còn sống, mất thần là biểu hiện nguy nan cho sự sống.

Như vậy, tồn thần là làm cho thần thái được tồn tại, đọng lại, giữ lại, phát huy mạnh mẽ, không được để thần thái yếu đi, mất đi.

Con người muốn được mạnh khỏe thì quý vị không những phải thực hiện bế tinh, dưỡng khí, tồn thần mà còn phải tiếp tục thanh tâm, quả dục, thủ chân, luyện hình.

4. Thanh Tâm

Giữ cho tâm hồn thanh tịnh, thoải mái là chìa khóa của sức khỏe tinh thần. Nếu tâm luôn ở trong trạng thái lo lắng, sợ hãi, buồn phiền, thì sức khỏe sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực. Thanh tâm giúp giải tỏa căng thẳng, mang lại sự bình an và vui vẻ từ bên trong.

THANH TÂM là giữ cho tâm trong sáng, thoải mái, thư thái; nếu cuộc sống của quý vị luôn ở trong trạng thái lo âu, sợ hãi, áp lực, đợi chờ, buồn rầu, khổ đau, bất hạnh... thì chúng ta không thể khỏe mạnh được mà cần phải giải tỏa cho tâm luôn thanh thản, biểu hiện ra bên ngoài là thoải mái, tươi vui.

5. Quả Dục

Quả dục là điều chỉnh ham muốn cho phù hợp, không để sự tham lam, nóng giận, hay dục vọng chi phối cuộc sống. Sinh hoạt tình dục cũng cần điều độ, phù hợp với sức khỏe và tinh thần.

QUẢ DỤC là điều hòa ham muốn cho vừa phải, cho phù hợp, giảm đi sự tham lam, nóng giận, si mê dục vọng; sinh hoạt tình dục điều độ...

6. Thủ Chân

Thủ chân là duy trì sự cân bằng trong cơ thể, từ âm dương đến khí huyết. Điều này giúp cơ thể luôn trong trạng thái ổn định, không bị dao động bởi các yếu tố bên ngoài, giữ vững nền tảng sức khỏe.

THỦ CHÂN là giữ cho cơ thể được bình hòa, làm cho cân bằng chân âm, chân dương, chân khí, chân huyết, chân hàn (lạnh), chân nhiệt (nóng), chân biểu (ngoài da), chân lý (phủ tạng bên trong).

7. Luyện hình

Luyện tập thân thể đều đặn và duy trì lao động chân tay là cách tốt nhất để giữ gìn sức khỏe. Mỗi người nên chọn cho mình một hình thức vận động phù hợp, như đi bộ, chạy, bơi, tập gym, khí công, hay thiền định, để duy trì sự linh hoạt và sức mạnh của cơ thể.

LUYỆN HÌNH là duy trì lao động chân tay cho phù hợp, luyện tập thân thể đều đặn. Mỗi người nên chọn cho mình công việc phù hợp, chọn 1 bài tập thể dục hay 1 môn thể thao thích hợp (như chạy, đi bộ, bơi, xe đạp, tập gym, khí công, thiền hay dance sport) để thực hiện luyện hình không ngừng nghỉ, duy trì và tăng cường sức khỏe bản thân mình.

Tóm lại, muốn tự bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cho chính bản thân mình được tốt thì phải “Bế tinh, dưỡng khí, tồn thần, thanh tâm, quả dục, thủ chân, luyện hình”.


Sức khỏe là tài sản quý giá nhất mà chúng ta có. Để bảo vệ và nâng cao sức khỏe, chúng ta cần thực hành “Bế tinh, dưỡng khí, tồn thần, thanh tâm, quả dục, thủ chân, luyện hình” mỗi ngày. Đây chính là công thức vàng mà danh y Tuệ Tĩnh đã truyền lại, giúp chúng ta sống một cuộc đời khỏe mạnh và trọn vẹn.